بررسی تأثیر ریزگردها در بازتابندگی طیفی تاج پوشش گندم

فراوانی و شدت وقوع پدیدۀ طوفان های گردوغبار طی چند سال اخیر در منطقۀ غرب آسیا و به ویژه در کشور ایران، افزایش پیدا کرده است. تاکنون آثار زیانبار این پدیده در مراحل گوناگون زندگی گیاهی، جانوری و انسانی بررسی شده است. در این پژوهش، تأثیر این پدیده در بازتابندگی طیفی گیاه گندم که مهم ترین گونۀ کشاورزی کشور به شمار می رود، بررسی و باندهای بهینه برای هریک از شاخص های باریک باند در مطالعۀ تأثیر این پدیده در گندم تعیین شده است. دو رقم از گندم (triticum aestivum l. ) در محیط گلخانه و در شرایط کنترل شده پرورش داده شد و با استفاده از دستگاه تونل باد در طول روزهای متفاوت، بدون گردوغبار، دو، چهار و شش روز، و دو دورۀ رشد متفاوت، سه برگی شدن و خوشه دهی، درمعرض گردوغبار قرار گرفتند. اندازه گیری طیفی با استفاده از دستگاه طیف سنج fieldspec-3-asd با محدودۀ طیفی کامل انجام شد. چهار شاخص باریک باند طیفی جدید شامل ndvi، rvi، savi و pvi برای کل نمونه ها و همچنین، برای نمونه های مراحل سه برگی شده و خوشه دهی به طور جداگانه محاسبه و همبستگی بین این شاخص ها و تعداد روزهای گردوغباری بررسی شد. دقت نتایج تخمین تعداد روزهای گردوغباری با استفاده از r 2 و rmse و روش اعتبار متقابل سنجیده شد. فقط باندهای بهینۀ انتخاب شده در شاخص savi2 محاسبه شده برای داده های مرحلۀ خوشه دهی در محدودۀ طیفی swir قرار داشت. نتایج نشان دادند که در کل سه حالت، شاخص pvi ارتباط قوی تری (70/0 =rmse،80/0=r 2 ) به نسبت دیگر شاخص ها، با تعداد روزهای گردوغباری نشان می دهد. همچنین، شاخص ها قابلیت بهتری در تخمین تعداد روزهای گردوغباری در داده های مرحلۀ سه برگی شدن (77/0 67/0 و 80/0 63/0)، درقیاس با داده های مرحلۀ خوشه دهی (91/0 73/0 و 71/0 62/0) نشان دادند. بنابراین، تعداد روزهای گردوغباری با استفاده از روش شاخص های باریک باند در مراحل ابتدای رشد گیاه با دقت بالاتری تخمین زده می شود.